Day 32 - 33: Etroubles - Châtillon

(Nederlands verder naar onder)

Day 32, 6 Aug: 35.3 km, 23 degrees, sunny, warm, not hot

Etroubles - Fénis.

We were up early again, knowing we had a long stretch ahead of us today. At 7:10 am we were on the road. It had rained a bit just before 6am, but the sky was now blue and we had also managed to pack up the tent dry fortunately.

The first half of the day we walk to Aosta, the city this valley is named after. We start the first 8 km with an almost flat stretch. A nice path, partly under trees, nice and shady. We walk almost that whole stretch on a dirt road/pass along a mini-canal:

This canal runs at an altitude of 1,200 - 1,250m, and was built by the inhabitants of the village of Gignod. There is a document dated 23 Nov 1400, in which the inhabitants begged the local authorities to allow them to build this canal so that they could irrigate their fields. Apparently, they got permission. The canal has changed a bit since then, as it is now made of concrete for whole sections and a steel pipe here and there. It runs partly along the path, sometimes a bit through the mountainside, or underground, even under the path. A fine piece of work. There is also a Maria grotto (see photos). The grotto had been there for a while, but it was turned into a Maria grotto in August 2005. Apparently the Via Francigena was very much promoted around that time and they wanted to make a meditation site for us pilgrims. That worked out well!

After 8km, we start the descent to Aosta. Aosta is officially at an altitude of 595m. So we have to descend another 650m, which we do in just over 7km. It's fairly easy going. It also walks nicely. On the way, we come across a restaurant where we have a coffee. An 'Americano' (here in Italy the equivalent of a long black, the ‘cafe lungo’ is just two drops of water instead on one) and a cappuccino for Euro 2.70 instead of the 7.20 (or more) we paid in Switzerland. That's quite nice for our budget.

As we approach Aosta (from the north), you can clearly see that the valley curves here, heading east. We will also continue in that direction.

Aosta is a fairly large city with around 33,000 inhabitants. And it is also a very old city. This is a city gate from 25 BC.

It is a double gate, making it a square building, with a courtyard. The model (see photos) shows this nicely. There are 3 passageways. The middle one is for carriages, the two outer ones for pedestrians.

Aosta also has a cathedral. The original building is from the early 11th century, but, as always, it has been heavily rebuilt since then. The inside is quite simple, with little decoration or statues.

But you do find little chapels, statues and paintings on both side walls. You can also take a staircase under the altar where there is an old chapel (see photos). And this is also the cathedral where St Bernard was archbishop. The same as the one of the St Bernard pass and the hospice I wrote about in the previous story.

After a delicious ice cream, we leave Aosta around noon and start the second part of the day. This is a route that takes us up the left flank of the valley. Between 50 and 200m above the valley floor. There are many small villages on the flanks and we walk on roads and paths connecting them. That does mean regular ups and downs. Not a lot of ascent, but regularly. We walk here because on the valley floor run the major roads, the railway, and the river. And there is also a lot of construction. So walking there is not all that nice. So it's uphill then. That's a bit more tiring, but much nicer in the end.

Another advantage is that it gives us very nice views. This is a photo with Aosta already far away in the middle. You can clearly see that Aosta lies against high mountains. I don't know which mountain is the one with the snow on it behind Aosta. Maybe one of our Italian friends reading along knows this? If so, could you please put it in the comments?

I have some more photos with views in the album.

We knew we would have to walk about 32km today. So it was not such a pleasant surprise when, about two hours before the end, we came to a roadblock with "work in progress". There was a "diversion" for the Via Francigena that would not only add 45 minutes, but also make us climb an extra 150m. This brought us to today's 35.3km, instead of the expected 32.

Tonight we sleep in a small hotel in Fénis. A village near Nus. It has a very nice castle. Which really looks like what we are used to from castles from the television series about knights etc.

We eat at the local restaurant where we are served such huge pieces of meat that even I have to leave a third of it for fear of getting sick otherwise.

Day 33, 7 Aug: 15.8 km, 25 degrees, sunny, warm, not hot

Fénis - Châtillon

A very short day. Here again, we managed to find accommodation in a simple hotel. The short day was rather nice after yesterday's very long day. We walked on the left flank of the valley again today. With climbing and descending again. Unfortunately, not much news to tell about it after yesterday.

Eventually we arrived in Châtillon which is officially at an altitude of 549m, less than 50m lower than Aosta. Châtillon is a lot smaller than Aosta, only about 4,350 inhabitants. It does have a lot of services. And that works out nicely. We got there at about 12:15pm. After lunch we could do our laundry.

The hotel is almost in the middle of the older centre. We had a lovely cosy restaurant tonight, only 5 tables, and a pilgrims menu. Beautiful food.

We also realised today that we have been walking for 9 days in a row. With a few shorter days coming up, that will work out. We are planning a rest day for the 10th of August, when we will be camping again.

/ Nederlands /

Dag 32, 6 aug: 35.3 km, 23 graden, zonnig, warm, niet heet

Etroubles - Fénis.

We waren weer vroeg op, omdat we wisten dat we een lang stuk voor de boeg hadden vandaag. Om 7:10 uur waren we onderweg. Het had vlak voor 6 uur nog wat geregend, maar de lucht was nu blauw en we hadden de tent ook droog in kunnen pakken gelukkig.

De eerste helft van de dag lopen we naar Aosta, de stad waar dit dal naar genoemd is. We beginnen de eerste 8 km met een vrijwel vlak stuk. Een mooi pad, deels onder de bomen, lekker in de schaduw. We lopen bijna dat hele stuk over een zandweg/pas langs een mini-kanaal:

Dit kanaal loopt op een hoogte van 1.200 - 1.250m, en is aangelegd door de inwoners van het dorp Gignod. Er is een document van 23 nov 1400, waarin de inwoners de locale autoriteiten smeken om dit kanaal aan te mogen leggen, zodat ze hun velden kunnen irrigeren. Blijkbaar hebben ze toestemming gekregen. Het kanaal is sindsdien wel wat veranderd, aangezien het nu voor hele stukken uit beton bestaat en hier en daar een stalen pijp. Het loopt voor een deel langs het pad, soms een stukje door de bergwand heen, of onder de grond, zelfs onder het pad. Een fraai stuk werk. Er is ook een Maria grot (zie foto’s). De grot was er al een tijdje, maar ze is als Maria grot ingericht in augustus 2005. Blijkbaar is de Via Francigena rond die tijd erg gepromoot en men wilde een meditatieplek maken voor ons pelgrims. Dat is goed gelukt!

Na 8km beginnen we aan de afdaling naar Aosta. Aosta ligt officieel op 595m. Dus we moeten nog 650m verder afdalen en dat doen we in ruim 7km. Dat gaat redelijk rustig aan. Het loopt ook lekker. We komen onderweg nog een restaurant tegen waar we een koffie drinken. Een ‘Americano’ (een gewone Nederlandse koffie) en een cappuccino voor Euro 2.70 in plaats van de 7.20 (of meer) die we in Zwitserland betaalden. Dat is toch wel fijn voor ons budget.

Als we Aosta naderen (vanuit het noorden) kun je goed zien dat het dal hier de bocht omgaat, richting het oosten. Wij zullen ook in die richting verder gaan.

Aosta is een vrij grote stad met rond de 33.000 inwoners. En het is ook een hele oude stad. Dit is een stadspoort uit 25 vóór Christus.

Het is een dubbele poort, die het een vierkant gebouw maakt, met een binnenplaats. Op de maquette (zie foto’s) is dit mooi te zien. Er zijn 3 doorgangen. De middelste is voor rijtuigen, de twee buitenste voor voetgangers.

Aosta heeft ook een kathedraal. Het oorspronkelijke gebouw is van het begin van de 11e eeuw, maar er is zoals altijd flink aan verbouwd sindsdien. De binnenkant is vrij simpel, met weinig versiering of beelden.

Wel vind je aan beide zijmuren kapelletjes, beelden en schilderijen. Ook kun je via een trap onder het altaar waar nog een oude kapel is (zie foto’s). En dit is ook de kathedraal waar St Bernard aartsbisschop was. Dezelfde als degene van de St Bernard pas en de hospice waar ik in het vorige verhaal over geschreven heb.

Na een heerlijk ijsje verlaten we Aosta rond 12 uur en gaan we aan het tweede deel van de dag beginnen. Dit is een route die ons op de linkerflank van het dal brengt. Tussen de 50 en 200m boven de vloer van het dal. Op de flanken liggen veel kleine dorpjes en we lopen over wegen en paden die deze verbinden. Dat betekent wel regelmatig omhoog en omlaag. Niet heel veel stijgen, maar wel regelmatig. We lopen hier, omdat in de vloer van het dal de grote wegen, het spoor, en de rivier lopen. En er is ook heel veel bebouwing. Dus daar is het allemaal niet zo fijn lopen. Dan maar de hoogte in. Dat is wel wat vermoeiender, maar wel veel prettiger uiteindelijk.

Een ander voordeel is dat we daardoor erg mooie uitzichten hebben. Dit is een foto met Aosta al weer ver weg in het midden. Je kunt goed zien dat Aosta tegen hoge bergen aanligt. Ik weet niet welke berg degene is met de sneeuw erop achter Aosta. Misschien weet een van onze Italiaanse vrienden die meelezen dit? Zo ja, kun je dat dan aub in het commentaar zetten?

Ik heb nog wat meer foto’s met uitzichten in het album staan.

We wisten dat we vandaag ongeveer 32km zouden moeten lopen. Het was dan ook niet zo’n fijne verrassing toen we een uur of twee voor het eind bij een afzetting kwamen met “werk in uitvoering”. Er was een “wegomlegging” voor de Via Francigena die niet alleen 45 minuten zou toevoegen, maar ons ook nog weer 150m extra zou laten stijgen. Dit bracht ons tot de 35.3km van vandaag, ipv de verwachtte 32.

We slapen vannacht in een klein hotel in Fénis. Een dorpje vlakbij Nus. Het heeft een erg mooi kasteel. Dat er echt zo uitziet als we van kastelen gewend zijn van de televisieseries over ridders e.d.

We eten in het locale restaurant waar we zulke enorme lappen vlees krijgen opgediend dat zelfs ik een derde ervan moet laten staan uit vrees dat ik me anders ziek eet.

Dag 33, 7 aug: 15.8 km, 25 graden, zonnig, warm, niet heet

Fénis - Châtillon

Een erg korte dag. Hier hebben we weer onderdak kunnen vinden in een eenvoudig hotel. De korte dag was wel lekker na de erg lange dag van gisteren. We liepen ook vandaag weer over de linker flank van de vallei. Met weer klimmen en dalen. Helaas niet heel veel nieuws over te vertellen na gisteren.

Uiteindelijk komen we in Châtillon aan dat officieel op 549m ligt, nog geen 50m lager dan Aosta. Châtillon is een stuk kleiner dan Aosta, maar zo’n 4.350 inwoners. Het heeft wel heel veel services. En dat komt mooi uit. We waren er om ongeveer 12:15uur. Na de lunch hebben we mooi de was kunnen doen.

Het hotel ligt bijna midden in het oudere centrum. We hadden vanavond een lekker knus restaurant, met 5 tafels, en een pelgrims menu voor 15 euro. Heerlijk eten.

We realiseren ons vandaag ook dat we al 9 dagen achter elkaar aan het lopen zijn. Met een paar kortere dagen binnenkort lukt dat wel. We plannen voor de 10e augustus een rustdag, dan staan we weer op een camping.

Day 30 - 31: Orsières - Etroubles: ITALY!

(English further down)

Dag 30, 4 Aug: 13.6 km, 18 graden, bewolkt en koel vanwege de grotere hoogte

Orsières - Bourg-St-Pierre

Geklommen: 1.150m; afgedaald: 398m; netto stijging 752m.

We hadden vanochtend de trein van vlak voor 8 uur terug naar Orsières. Het hele ritje was maar 20 minuten of zo. Daar gingen we naar de bakker en toen hebben we eerst ontbeten. Om ongeveer half 9 waren we onderweg en begonnen we meteen met klimmen. En dat ging zo door voor ruim een uur, 4 km. Dat was een pittig stuk. Het was wel mooi door het bos.

Vanaf daar bleven we wel bijna de hele tijd klimmen, maar bijna altijd minder steil. Dat maakte het goed te doen. We volgden voor een groot deel het dal van nog steeds een tak van de rivier de Dranse, in dit geval de Dranse d’Entremont. Het is een ruige rivier vol rotsblokken en bijna een continue stroomversnelling.

We hadden zo nu en dan ook weer een stuk bergafwaarts en dat was lekker om het lichaam even rust te geven. Na 2 uur, 8 km, kwamen we bij het dorp Liddes, op 1.350m hoogte. Dat was een mooie plek voor koffie en gelukkig was er een café dat open was.

Het was vandaag vrij bewolkt en de bewolking hing ook laag. Dat komt waarschijnlijk doordat er slecht weer zit aan te komen voor vanavond. Inmiddels, terwijl ik dit typ, 18 uur, is het al licht begonnen te regenen. We hadden regelmatig een uitzicht richting de einde van het dal. In deze foto zijn de bergen aan het eind verborgen achter de wolken.

Niet zo lang daarna gingen we wat meer de bocht om en klaarde het ook wat op.

Vlak voor we bij Bourg-St-Pierre kwamen bereikten we het hoogste punt voor vandaag. Ook een mooi voorbeeld van de bewegwijzering hier in Zwitserland.

Er stonden hier ook, net als al eerder vandaag overigens, een groep wilde frambozen. Heerlijk om van te snoepen. We hebben ze al eerder op het pad gezien een paar dagen geleden. Het is een lekkere afwisseling met de wilde bramen.

Het dorpje Bourg-St-Pierre (zie foto’s) is het laatste dorp voor de Grand St Bernhard tunnel en ook voor de pas. Morgen geen kans meer op een kopje koffie onderweg, tenzij we het zelf zetten.

Op de camping slapen we vanavond in een “slaapzaal”. Het is een huis met 4 matrassen op de eerste verdieping. Wij zijn de enige twee slapers voor vannacht. We slapen niet in de tent, want het wordt vannacht 5 graden en het gaat ook flink regenen. Dat durfden we niet aan met onze zomertent en zomerslaapzak. De begane grond is een keuken en zitruimte. Dat is heerlijk. En als heerlijke verrassing had er ook nog iemand het volgende achter gelaten. Super!

Dag 31, 5 aug: 24.8 km, 19 graden, rain, wind, sunshine

Bourg-St-Pierre - Etroubles (Italië)

Vandaag is de dag. We gaan over de pas, het hoogste punt van de hele route en lopen Italië in!

Als de wekker gaat om 6 uur, regent het nog, maar het stopt vrij snel, zoals ook de weersverwachting was. Het heeft de hele nacht flink geregend. We zijn erg blij dat we in de ‘slaapzaal’ hebben geslapen in plaats van in de tent. Het was erg koud en nat geweest.

We pakken in en ontbijten voor we vertrekken om half 8. Het miezert nog een heel klein beetje en de bewolking hangt laag. De verwachting is geen regen meer en rond het middaguur zou de zon door moet komen.

We beginnen meteen met stijgen en dat is zeker het thema van de ochtend. Omhoog, omhoog en omhoog. We stijgen uiteindelijk 1.170m en dalen 315m af voordat we bij de pas zijn. En dat is even veel als gisteren, maar het verschil is dat er vandaag veel minder vlak en afdalingen tussen zitten. Dat maakt de klim pittig.

Als we beginnen lopen we nog bijna in de bewolking.

Maar dit trekt langzaam op. We lopen eigenlijk nooit echt in wolken, tot de laatste 20 minuten voor de col. Het pad is bij tijd en wijle wel flink rotsig.

Na ongeveer 4 uur bereiken we de pas en daar zijn we erg blij mee. Het is op de pas op dat moment 5,5 graad, en het waait 32km/u.

We duiken meteen het restaurant in voor warmte, een koffie en een stuk abrikozentaart. Dat is genieten.

Op de pas is ook een enorm groot gastenverblijf. Er zijn 110 slaapplaatsen. Er is hier al een gastenverblijf sinds de 11e eeuw. Om reizigers die over de pas trekken te helpen. Het oorspronkelijke verblijf is gebouwd in opdracht van de aartsbisschop, Saint Bernhard, van Aosta (nu Italië). En deze stelde het onder het beheer van de bisschop van Sion (nu Zwitserland). Vandaar dat de hele pas nu Zwitsers gebied is, in plaats van dat de pas de grens is. We hebben er een stempel gehaald voor ons boekje.

En dan op naar de grens met Italië. Dat is een paar honderd meter voorbij de pas. Een groots moment. We zijn van Frankrijk, door Zwitserland heen, naar Italië gelopen. Gelukkig vinden we een vriendelijk iemand die van ons allebei een foto wil maken.

Aan de Italiaanse kant van de pas is het weer een stuk vriendelijker. We krijgen meteen al erg fraaie uitzichten.

En we dalen af! Wat loopt dat een stuk makkelijker. In totaal dalen we 1.359m af en stijgen we maar 159m. Een netto afdaling van 1.200m. Het was heerlijk lopen en we genoten van de zon en de uitzichten. Om 4 uur kwamen we aan bij de camping. Moe maar voldaan zullen we maar zeggen. Gelukkig was er nog plek en we maken ons geen zorgen dat we het vannacht koud gaan krijgen. Het is hier lekker weer.

En wauw, twee grote glazen wijn en knabbels erbij voor maar 8 euro. We zijn Zwitserland uit!

/ English /

Day 30, 4 Aug: 13.6 km, 18 degrees, cloudy and cool due to higher altitude

Orsières - Bourg-St-Pierre

Climbed: 1,150m; descended: 398m; net ascent 752m.

We had the 8am train back to Orsières this morning. The whole ride was only 20 minutes or so. There we went to the bakery and then had breakfast first. At about 8.30 am, we were on our way and immediately started climbing. And that went on for over an hour, 4 km. That was a tough stretch. It was nice though, going through the forest.

From there, we kept climbing almost all the time, but almost always less steeply. That made it doable. We largely followed the valley of still a branch of the Dranse river, in this case the Dranse d'Entremont. It is a rugged river full of boulders and almost continuous rapids.

We had the occasional downhill stretch, which was nice to give the body a rest. After 2 hours, 8 km, we reached the village of Liddes, at 1,350m altitude. That was a nice place for coffee and fortunately there was a café that was open.

It was quite cloudy today and the clouds also hung low. That is probably because there is bad weather coming for tonight. Meanwhile, as I type this, 6pm, it has already started to rain lightly. We had regular views towards the end of the valley. In this photo, the mountains at the end are hidden behind the clouds.

Not too long after that, we turned the corner a bit more and it also cleared up a bit.

Just before we reached Bourg-St-Pierre, we got to the highest point for the day. Another great example of the signage here in Switzerland.

There were also, as already earlier today by the way, a group of wild raspberries here. Delicious to snack on. We also saw them earlier on the trail a few days ago. It's a nice change from the wild blackberries.

The village of Bourg-St-Pierre (see photos) is the last village before the Grand St Bernhard tunnel and also before the pass. No chance of a cup of coffee on the road tomorrow, unless we make it ourselves.

At the campsite tonight, we sleep in a "dormitory". It is a house with four mattresses on the first floor. We are the only two sleepers for tonight. We won't sleep in the tent because it will be 5 degrees tonight and it will also rain heavily. We didn't dare to do that with our summer tent and summer sleeping bag. The ground floor is a kitchen and sitting area. That's lovely. And as a delightful surprise, someone had also left a bag of Dutch liquorice with still a few on there. Super!

Day 31, 5 Aug: 24.8 km, 19 degrees, rain, wind, sunshine

Bourg-St-Pierre - Etroubles (Italy)

Today is the day. We cross the pass, the highest point of the whole route, and walk into Italy!

When the alarm goes off at 6am, it is still raining, but it stops pretty quickly, as was the weather forecast. It rained heavily all night. We are very glad we slept in the 'dormitory' instead of the tent. It had been very cold and wet.

We pack up and have breakfast before leaving at 7.30am. It is still drizzling a tiny bit and the clouds hang low. The forecast is no more rain and around noon the sun should come through.

We start climbing straight away and that is definitely the theme of the morning. Up, up and up. We end up ascending 1,170m and descending 315m before we reach the pass. And that's as much as yesterday, but the difference is that today there are far fewer flat walks and descents in between. That makes the climb tough.

As we start we are still almost walking in the clouds.

But this slowly lifts. In fact, we never really walk in the clouds until the last 20 minutes before the col. The path is quite rocky at times.

After about 4 hours we reach the pass, which we are very happy about. It is 5.5 degrees at the pass at that time, and the wind is 32km/h.

We dive straight into the restaurant for warmth, a coffee and a piece of apricot cake. This is very nice.

At the pass is also a huge guesthouse. There are 110 beds. There has been a guesthouse here since the 11th century. To help travellers who are crossing the pass. The original hospice was built by order of the archbishop, Saint Bernhard, of Aosta (now Italy). And he put it under the control of the bishop of Sion (now Switzerland). That is the reason the whole pass is now Swiss territory, rather than the pass being the border.

And then on to the border with Italy. That's a few hundred metres beyond the pass. A great moment. We have walked from France, through Switzerland, to Italy. Luckily, we find a friendly person willing to take a photo of us both.

On the Italian side of the pass, the weather is a lot friendlier. We immediately get very nice views.

And we are descending! How much easier that is. In total, we descend 1,359m and ascend only 159m. A net descent of 1,200m. It was lovely walking and we enjoyed the sun and the views. At 4 o'clock we arrived at the campground. Tired but satisfied shall we say. Fortunately, there was still a spot for our tent and we don't worry about getting cold tonight. The weather is nice here.

And wow, two large glasses of wine and nibbles for only 8 euros. We're out of Switzerland!

Day 29: Martigny - Orsières

(Nederlands verder naar beneden)

Day 29, 3 Aug: 20.9 kms, 27 degrees, sunny and warm, not too hot.

Martigny - Orsières

Today was a lovely day: the weather was nice, the track was lovely, we didn’t need to pack up the tent and only had a backpack of about 3-4kg. Nice stuff all around.

Because we were coming back to the campground by train after our day’s walk, we didn’t need to take much. Just water, lunch, rain gear and sunscreen. We didn’t think it would rain, but you are in the mountains, so you take you rain gear always anyway.

We were away by 8:15am and the track would follow the Dranse river valley at first and the a fork of it further upstream. We are leaving the Rhône behind us now. That is coming from the East here, and we need to go more South.

The destination for today, Orsières, lies at an altitude of around 900m and we are starting at around 470m, so we need to gain a total of 430m. It is the gentle start of our climb to the Great St Bernhard pass. But of course in the mountains it doesn’t normally go like that. According to Elly’s watch, which is usually fairly accurate, we ascended a total of 1,288m and descended a total of 862m. That is including all little ups and downs. A net gain of 426m. That sounds quite good!

The river also gains / loses that much. It is quite rough in places. The photo shows the point where we switch from the Dranse to the right fork (looking upstream). At this point it is very gentle.

The track was quite interesting. A lot of forest and also a very rocky section.

We are now getting used to having lovely views. This is a view of Orsières, just before we finish. It is maybe not very clear to see in this photo, but we can definitely see the valley narrowing and getting more that uphill idea.

After Orsières things are getting more serious. As if we needed a reminder one of the last signs we saw in Orsières was the following:

The train back was also interesting: / Nederlands stop was only “on request”. We had no idea how to request though. Luckily another passenger needed to get off too. And I noticed he pressed the button to open the doors. That doubles as a “request stop” button. At the train station there is also a “request stop” button for when you want to get on! Interesting.

/ Nederlands /

Dag 29, 3 aug: 20,9 km, 27 graden, zonnig en warm, niet te heet

Martigny - Orsières

Vandaag was een heerlijke dag: het was mooi weer, het parcours was heerlijk, we hoefden de tent niet in te pakken en hadden maar een rugzak van zo'n 3-4 kg. Leuke dingen allemaal.

Omdat we na de dagwandeling met de trein terug zouden komen naar de camping, hoefden we niet veel mee te nemen. Alleen water, lunch, regenkleding en zonnebrandcrème. We hadden niet gedacht dat het zou gaan regenen, maar je bent in de bergen, dus je neemt toch altijd regenkleding mee.

We waren om 8:15 uur weg en de route zou eerst de vallei van de Dranse rivier volgen en daarna een splitsing verder stroomopwaarts. We laten de Rhône nu achter ons. Die komt hier uit het oosten en wij moeten meer naar het zuiden.

De bestemming voor vandaag, Orsières, ligt op een hoogte van ongeveer 900 meter en we beginnen op ongeveer 470 meter, dus we moeten in totaal 430 meter stijgen. Het is het rustige begin van onze klim naar de Grote Sint-Bernhardpas. Maar in de bergen gaat het normaal gesproken natuurlijk niet zo. Volgens Elly's horloge, dat meestal vrij nauwkeurig is, zijn we in totaal 1.288 m gestegen en 862 m gedaald. Dat is inclusief alle kleine klimmetjes en afdalingen. Een netto winst van 426m. Dat klinkt goed!

De rivier wint/verliest ook zoveel. Het is op sommige plaatsen behoorlijk ruig. De foto laat het punt zien waar we van de Dranse overstappen op de rechter splitsing (stroomopwaarts kijkend). Op dit punt is het heel kalm.

Het pad was erg interessant. Veel bos en een erg rotsachtig stuk.

We raken nu gewend aan mooie uitzichten. Dit is een uitzicht op Orsières, vlak voordat we finishen. Het is misschien niet heel duidelijk te zien op deze foto, maar we kunnen zeker zien dat de vallei smaller wordt en meer dat idee van “bergop” krijgt.

Na Orsières wordt het serieuzer. Alsof we eraan herinnerd moesten worden, was een van de laatste borden die we in Orsières zagen het volgende:

De trein terug was ook interessant: onze halte was alleen "op aanvraag". We hadden echter geen idee hoe we dat moesten aanvragen. Gelukkig moest een andere passagier ook uitstappen. En ik zag dat hij op de knop drukte om de deuren te openen. Dat is dus ook een knop om een stop aan te vragen. Op het station is er ook een "verzoek tot stop" knop voor als je wilt instappen! Interessant.

Day 27 - 28: Yvorne - Martigny

(English further down)

Dag 27, 1 aug: 28,8 km, 24 graden. Bewolkt en zonnig. Warm in de zon.

Yvorne - St Maurice

Vandaag was een grote dag, deels omdat we de afstand van gisteren moesten inkorten vanwege accommodatieproblemen. We liepen door de vallei van de Rhône maar hadden een paar klimmetjes naar de zijkanten van de vallei. Dat was inspannend, maar leverde tegelijkertijd prachtige uitzichten op.

De kliffen zijn prachtig en hoe verder we kwamen, hoe smaller de vallei werd en hoe dichterbij de kliffen kwamen.

Maar we hadden ook weidse uitzichten toen we hoger in de vallei kwamen. Dit is het dorp Ollon waar we op neerkeken en vervolgens naar afdaalden.

Op een gegeven moment staken we de vallei over en gingen we naar de westkant, de kant van de Rhône rivier op dat punt. En vanaf dat punt volgden we de rivier vrij nauwkeurig. Toen we bij de rivier kwamen, kon je zien dat het een gletsjerrivier was. Het water heeft die typische lichtgroene/grijze kleur. Ze was al vrij breed en het water stroomde snel.

We bereikten St Maurice en het eerste wat je tegenkomt is een klein kasteel. St Maurice ligt op een smal punt in de vallei. De rivier, de snelweg en een secundaire weg waar wij op liepen, wurmden zich er net doorheen. De trein moest door een tunnel. Op dat punt staat dit kasteel. Je kunt begrijpen waarom het daar stond.

St Maurice heeft ook een heel oude abdij. De oorspronkelijke abdij (waar niet veel meer van over is) werd gebouwd in 515, op de plek van een heiligdom voor St Maurice. Maurice was de commandant van een christelijk Romeins legioen. Het legioen werd naar het huidige dorp St Maurice gestuurd om te vechten. Hij weigerde (te decimeren, dwz) om 10% van zijn mannen te doden zoals de keizer als offer eiste. Het verhaal gaat dat na de tweede weigering het hele legioen van meer dan 6.000 man ter dood werd gebracht. Dit gebeurde in het jaar 286 na Christus. Maurits en enkele anderen werden officieel heilig verklaard. Een basiliek ter ere van hen werd gebouwd in 380 na Christus en op die locatie werd later de abdij gebouwd. En daar zijn weer nieuwe gebouwen voor in de plaats gekomen. De huidige kerk dateert uit de 17e eeuw.

Het bijzondere aan deze abdij is echter dat het nog steeds een actieve abdij is en dat al sinds 515. Daarmee is het het oudste continu actieve klooster in de westerse wereld.

De camping ligt onderaan de klif. Het ligt op een hoogte van 400 meter. Als je goed naar de foto hieronder kijkt, zie je halverwege de grote rots aan de linkerkant een dorp. Dat dorp ligt op 1.200m. De rots zelf gaat tot 2.000m. De top van de "tand" rechts heeft een hoogte van 2.969m. Het is ongelooflijk hoe snel de bergen hier stijgen.

Dag 28, 2 aug: 14,6 km, 30 graden, zonnig en zeer sterke wind in de middag

St Maurice - Martigny

Vandaag was een erg korte dag, wederom gedwongen vanwege de beschikbaarheid van accommodatie. We verblijven op de camping in Martigny. Vanaf hier beginnen we aan de klim naar de Grote Sint-Bernhardpas. De volgende camping is 27 km verder en meer dan 1.000 m klimmen. We konden geen accommodatie vinden tussen hier en daar. Dus besloten we hierheen te gaan, dan morgen ongeveer halverwege te lopen en 500 m te klimmen en de trein terug naar onze tent te nemen. Dan de dag erna weer de trein nemen naar de plek waar we morgen eindigen en verder gaan tot halverwege de pas. Dit zorgt voor 3 kortere dagen, maar het is gewoon te veel om de komende twee dagen in één keer te doen.

We hebben vandaag een stuk over de "weg van de keizer" gelopen. Napoleon beval in 1800 dat er een weg moest worden aangelegd tussen Parijs en Milaan en hij wilde dat deze over de Simplonpas zou lopen (veel oostelijker dan onze St Bernhardpas), waarbij bestaande wegen met elkaar werden verbonden en nieuwe stukken werden aangelegd. We liepen op het traject van Saint-Gingolph naar Brig. En er zijn nog steeds bestaande kilometerpalen. Dit is er een van. De tekst en de nummers zijn er ongetwijfeld recenter opgeschilderd. En de waarden lijken nogal laag. Maar goed, hier is het:

We kwamen halverwege de dag aan in Martigny. Genoeg tijd over om een wasronde te doen, boodschappen te doen voor het diner van vanavond en de verbazingwekkende Romeinse ruïnes te bekijken die in dit stadje te vinden zijn (zie de foto's). Martigny ligt aan de samenvloeiing van twee valleien. Nog een belangrijke stad in vervlogen tijden!

/ English /

Day 27, 1 Aug: 28.8 kms, 24 degrees. Overcast and sunny. Warm in the sun.

Yvorne - St Maurice

Today was a big day, partly because we had to shorten yesterday’s distance because of accommodation difficulties. We walked through the valley of the Rhône but had a few climbs up to the sides of the valley. That was strenuous but at the same time gave us some beautiful views.

The cliffs are amazing and the further we went the narrower the valley became and these cliffs were coming closer.

But we also had some wide views while higher up the side of the valley. This is the village of Ollon that we looked down on and then descended to.

At some point we crossed the valley and went to the West side, the side of the Rhône river at that point. And then we followed the river fairly closely from that point on. When we reached the river you could see it is a glacial river. The water has this typical light green / greyish colour. It was already quite wide and fast flowing.

We reached St Maurice and the first thing you come to is a small castle. St Maurice lies at a narrow point of the valley. The river, the highway and a secondary road we walked on, just squeezed through. The train had to go through a tunnel. At that point sits this castle. You can understand why it was there.

St Maurice also has a very old abbey. The original abbey (of which not much is left) was constructed in 515, at the location of a shrine for St Maurice. Maurice was the commander of a Christian Roman legion. The legion was sent to fight to where is now the village of St Maurice. He refused (to decimate) to kill 10% of his men as was demanded by the emperor as a sacrifice. The story goes that after the second refusal, the whole legion of more than 6,000 men was put to death. This happened in the year 286 AD. Maurice and a few other where officially made saints. A basilica in their honour was built in 380 AD and at that location later the abbey was built. And new buildings have replaced those original ones again. The current church dates from the 17th century.

The special thing about this abbey though is that it stills is an active abbey and has been since 515. With that it is the oldest continuously active monastery in the western world.

The campground is at the bottom of the cliff. It sits at an elevation of 400m. If you look closely at the photo below, you can see a village halfway up the big rock on the left. That village is at 1,200m. The rock itself goes to 2,000m. The top of the “tooth” on the right has an elevation of 2,969m. It is hard to believe the mountains rise so quickly here.

Day 28, 2 Aug: 14.6km, 30 degrees, sunny and very strong wind in the afternoon

St Maurice - Martigny

Today was a very short one, again forced on us because of availability of accommodation. We are staying at the campground in Martigny. From here we are starting to climb toward the Great St Bernhard pass. The next campground is 27 kms further up and over a 1,000m climb. We could not find any accommodation between here and that one. So we decided we would go here, then tomorrow walk about halfway with a 500m climb and take the train back to our tent. Then the day after take the train out again to where we finish tomorrow and continue to halfway up the pass. This will make for 3 shorter days, but it is just too much to do the next two days in one.

We walked today for a part on the “way of the emperor”. Napoleon ordered in 1800 that a road should be built between Paris and Milan and he wanted it to go over the Simplon pass (much more easterly than our St Bernhard pass), connecting existing roads together and building new sections. We walked on the section from Saint-Gingolph to Brig. And there are still existing mile or km markers. This is one of them. The text and numbers are no doubt painted back in more recently. And the values seem rather low if they are kms. But anyway, here it is:

We arrived in Martigny at mid-day. Enough time left over to do a laundry round, do our shopping for this evening’s dinner and go see the amazing Roman ruins found in this town (see the photos). Martigny sits at the confluence of two valleys. Another important town in days past!

Day 24 - 26: Lausanne - Yvorne

(Nederlands verder naar beneden)

Day 24, 29 Jul: Rest day in Lausanne, 23 degrees. Rainy, lots of showers

Luckily we were able to do the laundry this morning, despite the rain. The campground had, apart from the usual washing machine and dryer also an inside washing line. That meant that we could hang up all the things that we could not put in the dryer. By 11am we had dry, clean clothes and a little bit later I had managed to complete the previous travel update.

Time for lunch and after that we went to the old city to have a look there.

One of the nice things, at least here in Lausanne, or maybe everywhere in Switzerland, because we were paying tourist tax, is that we get free public transport for the time we are here. We used that to get into the old town, still a few kms away. The old part of Lausanne lies on a hill. We went for an “old city walk” of which we got the description at the campground. It took as past a number of significant buildings and old streets. Apart from the cathedral however, all the buildings were closed. And with the rain showers still coming down, it was a bit disappointing. We were back fairly early. This is the front entrance of the Cathedral:

It is nice that the campground has an inside area with tables and chairs where we can sit and cook dinner for tonight.

Day 25, 30 Jul: 28.8 kms, 23 degrees, sunny and windy

Lausanne - La Tour-de-Peilz

Today was all about two things: Lake Geneva and wine. Both generated beautiful views. And I have put some in the photo album for this section.

We had rain overnight, but luckily it stopped just when we got up at 5:30am. That meant it was a bit easier to pack up the tent even though it was wet. From then on the day improved quite a bit and we only had one more shower. It ended up being a sunny day overall.

The first half of today we walked along the lakeshore. And that was really along the shore, the water was at most a couple of meters away and sometimes much closer. It was a very varied walk though. We started off walking still in Lausanne but then went from seaside town to town. And the views kept changing. It was quite a pleasant walk.

After about 13 kms of this we started seeing vineyards on the hillside next to the lake: the vineyards of Lavaux. And it didn’t take long or we also had to climb up the hill a bit and start following a road there between the vineyards, parallel to the lakeshore. This was a whole new experience. These hills are quite steep and I wonder how they manage to work with the grapes here. I can’t see how they can use machinery on these slopes. But of course there might be some clever things.

These vineyards are something special though. These terraces can be traced back to 11th century! It was a time when Benedictine and Cistercian monasteries controlled the area. The total area is 830 hectares and it is 30 kms long. It is also a UNESCO World Heritage site dine 2007. Even though the climate here is a bit on the cool side, the slope of the hills, the fact they are facing south, and even the walls built between the blocks, all help to increase the temperature. The main grape variety grown is apparently the Chasselas, not a grape variety I have heard of before.

A few kilometres before we reached our campground, we came through Vevey, a decent size city. While we were walking through the streets, we came past a small sign that said “Tomb of Charlie Chaplin, 1 min”. That was quite a surprise. But Elly remembered she had read somewhere that he lived here for 25 years, and he did indeed, from 1952 till his death in 1977. We did go and visit the grave.

One more thing about Lake Geneva: What I didn’t know until know is that the river Rhône does not only flow in France, but that it starts in Switzerland, from the Rhône glacier. It then goes through Lake Geneva and leaves the lake at Geneva. The Rhône glacier was involved if the forming of the lake. Our route will take us through part of the Rhône valley, but the upstream before it enters the lake.

From our campground we could see the end of our end of the lake. And with that upstream into the Rhône valley.

Day 26, 31 Jul: 17.8 kms, 22 degrees, pleasant weather.

La Tour-de-Peilz - Yvorne

We only had a very short day today. The plan was to go about another 4km further, but that campground was full. And going to the campground here was the best solution. We are in Yvorne, 4 kms before Aigle. We had for the first time since last year reserved last night’s campground on advice of our neighbours at the campground in Lausanne. And when we arrived, it was indeed full. That made us check with the planned campground for tonight and they told us the were already booked out. So we have now started calling ahead to our campgrounds as well. Apart from that one, we don’t seem to have a problem. It will have to do with the location (the lake) and the time of the year. Tomorrow is also Switzerland’s national day. We had to do two days of shopping today.

We walked for another 9 kms along or parallel to the lake shore today. Which took us through Montreux. The lake side is a very busy place. With a lot of commerce too. It is nice to leave that behind again. We have never been big ‘consumers’, and this walk is making us even less so.

Just before we left the lake, we came across the “Château de Chillon”.

It is built on a natural island in the lake. It is first mentioned in 1005AD. From the mid 12th century, it was summer home for the Counts of Savoy. But in 1536, a combination of the Bernese and Genevois army captured it. And then in 1798 the French speaking canton of Vaud drove out the Bernese. Yes, there was a time when what we now know of the cantons of Switzerland, were fighting each other.

We turned South and had a flat walk to our campground here. Where we arrived at lunchtime. It is very quiet and peaceful here. What a delight after the chaos, dirt and noise of last night!

We have now walked a total of 496.3 kms. And with that done 563 kms of the official route.

/ Nederlands /

Dag 24, 29 jul: Rustdag in Lausanne, 23 graden. Regenachtig, veel buien

Gelukkig konden we vanochtend de was doen, ondanks de regen. De camping had naast de gebruikelijke wasmachine en droger ook een binnenwaslijn. Dat betekende dat we alle dingen konden ophangen die niet in de droger konden. Tegen 11 uur hadden we droge, schone kleren en even later was het me gelukt om de vorige reisupdate af te maken.

Tijd voor de lunch en daarna zijn we naar de oude stad gegaan om daar een kijkje te nemen.

Een van de leuke dingen, in ieder geval hier in Lausanne, of misschien wel overal in Zwitserland, is dat, omdat we toeristenbelasting betaalden, we gratis openbaar vervoer krijgen voor de tijd dat we hier zijn. Dat hebben we gebruikt om naar de oude stad te gaan, die nog een paar kilometer verderop ligt. Het oude gedeelte van Lausanne ligt op een heuvel. We maakten een "oude stadswandeling" waarvan we de beschrijving op de camping kregen. Het voerde langs een aantal belangrijke gebouwen en oude straten. Behalve de kathedraal waren alle gebouwen echter gesloten. En met de regenbuien die nog steeds vielen, was dat een beetje teleurstellend. We waren vrij vroeg terug. Dit is de hoofdingang van de kathedraal:

Het is fijn dat de camping een overdekte plek heeft met tafels en stoelen waar we kunnen zitten en het eten voor vanavond kunnen koken.

Dag 25, 30 jul: 28,8 km, 23 graden, zonnig en winderig

Lausanne - La Tour-de-Peilz

Vandaag draaide alles om twee dingen: Het meer van Genève en wijn. Beide leverden prachtige uitzichten op. En ik heb er een paar in het fotoalbum voor dit deel gezet.

Het heeft vannacht geregend, maar gelukkig hield het op toen we om 5.30 uur opstonden. Daardoor was het wat makkelijker om de tent in te pakken, ook al was hij nat. Vanaf dat moment werd het weer een stuk beter en hebben we nog maar één bui gehad. Het werd uiteindelijk een zonnige dag.

De eerste helft van vandaag hebben we langs de oever van het meer gewandeld. En dat was echt langs de oever, we liepen niet meer dan een paar meter van het water en soms veel dichterbij. Het was wel een heel afwisselende wandeling. We begonnen nog in Lausanne, maar gingen daarna van badplaats naar badplaats. En de uitzichten veranderden steeds. Het was een leuke wandeling.

Na ongeveer 13 km begonnen we wijngaarden te zien op de heuvels naast het meer: de wijngaarden van Lavaux. En het duurde niet lang of we moesten ook een stukje de heuvel op klimmen en daar een weg gaan volgen tussen de wijngaarden, parallel aan de oever van het meer. Dit was een hele nieuwe ervaring. Deze heuvels zijn behoorlijk steil en ik vraag me af hoe ze hier met de druiven omgaan. Ik zie niet hoe ze machines kunnen gebruiken op deze hellingen. Maar misschien zijn er wel slimme dingen verzonnen.

Deze wijngaarden zijn wel iets speciaals. De terrassen gaan terug tot de 11e eeuw! Het was een tijd waarin Benedictijner en Cisterciënzer kloosters het gebied beheerden. De totale oppervlakte is 830 hectare en het is 30 km lang. Het staat ook op de Werelderfgoedlijst van UNESCO sinds 2007. Hoewel het klimaat hier een beetje aan de koele kant is, helpen de helling van de heuvels, het feit dat ze op het zuiden liggen en zelfs de muren die tussen de blokken zijn gebouwd allemaal om de temperatuur te verhogen. De belangrijkste druivensoort die hier wordt verbouwd is blijkbaar de Chasselas, een druivensoort waar ik nog nooit van heb gehoord.

Een paar kilometer voordat we onze camping bereikten, kwamen we door Vevey, een stad van behoorlijke omvang. Terwijl we door de straten liepen, kwamen we langs een bordje met de tekst "Graf van Charlie Chaplin, 1 min". Dat was nogal een verrassing. Maar Elly herinnerde zich dat ze ergens had gelezen dat hij hier 25 jaar heeft gewoond, en dat heeft hij inderdaad, van 1952 tot zijn dood in 1977. We zijn het graf gaan bezoeken.

Nog één ding over het Meer van Genève: Wat ik tot nu toe niet wist, is dat de rivier de Rhône niet alleen in Frankrijk stroomt, maar dat hij in Zwitserland begint, bij de gletsjer van de Rhône. Vervolgens stroomt hij door het meer van Genève en verlaat het meer bij Genève. De Rhône-gletsjer was betrokken bij de vorming van het meer. Onze route voert ons door een deel van de Rhônevallei, maar dan stroomopwaarts voordat hij het meer in gaat.

Vanaf onze camping konden we het einde van ons deel van het meer zien. En daarmee stroomopwaarts de Rhône-vallei in.

Dag 26, 31 juli: 17,8 km, 22 graden, aangenaam weer.

La Tour-de-Peilz - Yvorne

We hadden maar een heel kort dagje vandaag. Het plan was om nog zo'n 4 km verder te gaan, maar die camping was vol. En naar de camping hier gaan was de beste oplossing. We zijn in Yvorne, 4 km voor Aigle. We hadden voor het eerst sinds vorig jaar de camping voor afgelopen nacht gereserveerd op aanraden van onze buren op de camping in Lausanne. En toen we aankwamen, was het inderdaad vol. Dat deed ons navraag doen bij de geplande camping voor vanavond en zij vertelden ons dat ze al volgeboekt waren. We zijn nu dus ook onze campings van tevoren gaan bellen. Behalve die ene lijken we geen probleem te hebben. Het zal te maken hebben met de locatie (het meer) en de tijd van het jaar. Morgen is ook de nationale feestdag van Zwitserland. We moesten vandaag voor twee dagen boodschappen doen.

We hebben vandaag weer 9 km langs of parallel aan het meer gelopen. Dat bracht ons door Montreux. Aan het meer is het erg druk. Met ook veel commercie. Het is fijn om dat weer even achter ons te laten. We zijn nooit grote 'consumeerders' geweest, en door deze wandeling worden we dat nog minder.

Vlak voordat we het meer verlieten, kwamen we het "Château de Chillon" tegen.

Het is gebouwd op een natuurlijk eiland in het meer. Het wordt voor het eerst genoemd in 1005 na Christus. Vanaf het midden van de 12e eeuw was het een zomerverblijf voor de graven van Savoye. Maar in 1536 veroverde een combinatie van het Berner en Geneefse leger het. En in 1798 verdreef het Franstalige kanton Vaud de Berners. Ja, er was een tijd dat wat we nu kennen als de kantons van Zwitserland, elkaar bevochten!

We sloegen af naar het zuiden en hadden een vlakke wandeling naar onze camping hier. Waar we rond lunchtijd aankwamen. Het is hier erg rustig en vredig. Wat een genot na de chaos, het vuil en het lawaai van gisteravond!

We hebben nu in totaal 496.3 km gelopen. En daarmee hebben we 563 km van de officiële route afgelegd.

Day 22 - 23: Les Hôpitaux Neufs - Lausanne

(English further down)

Dag 22, 27 juli: 22,9 km, 23 graden, prachtig weer.

Les Hôpitaux Neufs - Romainmôtier

Wauw, wat een dag! We begonnen met een erg koude ochtend, gingen de grens over naar Zwitserland, liepen over een echte Romeinse weg, hadden daarna een prachtige boswandeling, maar het hoogtepunt van de dag en een van de hoogtepunten van de hele reis tot nu toe (voor mij) was het zien van de Alpen.

Het was een koude nacht. We werden om 6 uur 's ochtends wakker met een temperatuur van 8,8 graden. En dat hebben we 's nachts ook gevoeld. We hadden allebei op een gegeven moment een extra laag aangetrokken. Met al onze lichtgewicht uitrusting hadden we niet echt gerekend op een nacht als deze in deze tijd van het jaar. Maar het bleek een prachtige dag te zijn dus na nog een koud ontbijt warmden we lekker op.

We vertrokken rond 8 uur en liepen 6,5 km naar de grens met Zwitserland. Onze grensovergang was over een klein voetpad en er was hier geen grenscontrole.

Het was een heel bijzonder moment om Zwitserland binnen te komen. Een echte mijlpaal.

Er stond een bord bij de grens waarop stond dat de grens hier in de 16e eeuw was afgesproken als scheiding tussen de katholieken (aan de Franse kant) en de gereformeerden (aan de Zwitserse kant). Een scheiding door religie dus!

Het eerste stuk in Zwitserland ging langs een paar kleine dorpjes en velden. En toen kwamen we bij een klein stukje nog originele Romeinse weg. Dit is buiten de route, maar we wilden het graag zien. Het hele stuk Romeinse weg is misschien maar 250m. Maar het is verbazingwekkend dat dit nog steeds bestaat.

Ik neem aan dat het toentertijd beter was. Het was erg smal, slechts een meter breed. Wat wij denken dat de regen afvoerkanalen aan weerszijden zijn, zijn nog steeds goed zichtbaar. Het pad waar we op liepen liep erlangs. Over de Romeinse weg wil je nu niet meer lopen! (Zie ook fotoalbum.)

Niet lang daarna lieten we de dorpen en velden achter ons om af te dalen naar de

Orbe rivier. Deze rivier heeft zich uitgesleten door de rotsen van de Jura en het is een prachtige rivier. Het pad volgde de rivier wat hogerop, met bijna de hele tijd steile rotswanden die naar de rivier afdaalden. En het was allemaal in het bos. Er waren ook 5 tunnels (zie fotoalbum).

We hadden de avond ervoor besloten om een grote afkorting te nemen, waardoor we ongeveer 8 km konden afsnijden. Dit bracht ons weer bergopwaarts en op een plateau. Het pad leidde naar Bretonnières, en vlak daarvoor hadden we dit fantastische uitzicht op de Alpen. Met mijn camera kunnen de foto's je natuurlijk alleen maar een idee geven. Hier is er een, kijk voor meer in het fotoalbum voor dit gedeelte.

Het was van een overweldigende schoonheid. Het was een heldere dag en de bergen waren zo duidelijk zichtbaar dat het leek alsof we de hele Alpen zagen (wat natuurlijk niet zo was). Heel zichtbaar, heel indrukwekkend.

We zijn er vrij zeker van dat de berg rechts op de foto met veel sneeuw de Mont Blanc is en de berg links met veel sneeuw de Matterhorn. We gaan over de Grote Sint-Bernhardpas die tussen deze reuzen ligt.

We verblijven vanavond op de camping in het mooie dorpje Romainmôtier. Er is hier een heel oude abdij, oorspronkelijk uit de jaren 500, maar sindsdien herbouwd. Er is nog steeds een 1000 jaar oude kerk. Erg mooi om te zien. Een heel oude, eenvoudige plek van gebed en rust.

Ze hebben er ook een kleine kruidenierswinkel, maar die sloot om 15 uur. Dat betekende dat we te laat waren om daar ingrediënten voor het avondeten te kopen. In plaats daarvan moesten we genoegen nemen met de campingwinkel, die een vrij beperkte keuze had. Daardoor eindigden we met een vrij primitieve maaltijd van een blik ravioli en 4 eieren. Maar wel goed wandelvoedsel!

Dag 23, 27 jul: 24,9 km, 26 graden, warm

Romainmôtier - Vufflens-la-Ville (trein naar Lausanne) - camping

Vandaag was een beetje een standaard wandeldag, niet echt iets bijzonders te melden.

We zijn vroeg opgestaan en hebben ingepakt. We zouden onderweg brood kopen voor het ontbijt. Als we dat doen, drinken we meestal eerst een kopje thee voor we vertrekken. En terwijl we dat dronken kwam de zon op en scheen door de bomen rond de camping.

Onze wandeling van vandaag was meestal licht heuvelafwaarts of vlak, op één klein stukje na. We liepen voornamelijk over kleine weggetjes, tussen de velden door. Onze eerste stop was La Sarraz, na 7 km, waar een bakkerij was. Daar aten we ons ontbijt.

Daarna door naar Cossonay, waar we hoopten koffie te kunnen drinken. En we vonden een bakkerij die ook dienst deed als tearoom met koffie. We vinden dat de dorpen in Zwitserland levendiger zijn dan in Frankrijk. Er zijn meer winkeltjes, meer cafés en er lopen gewoon meer mensen rond.

De koffie, en al het andere, is echter vrij duur. We betaalden Euro 3,90, NZD 7,30 voor een eenvoudige zwarte koffie. Blijkbaar is Zwitserland het op één na duurste land ter wereld, na Bermuda (https://worldpopulationreview.com/country-rankings/cost-of-living-by-country).

Sommige mensen hebben al voorgesteld om te stoppen met koffie drinken. Maar dat is niet echt een optie. En we zouden ook moeten stoppen met eten.

Cossonay, waar we onze koffie dronken, was ook de enige klim van de dag, 100 - 150 m omhoog. Maar het heeft wel een treinstation, alleen gaat de trein door het vlakke gebied eromheen voordat je omhoog klimt. Dus mensen die daar aankomen met de trein en uitstappen bij het station moeten elke keer de heuvel op klimmen. Om dat te verhelpen hebben ze een mooi 'kabelbaansysteem' gebouwd, maar dan met een kabel die onderaan de cabine loopt en de cabine de heuvel op trekt. Tegelijkertijd komt er een andere naar beneden.

Voor de laatste 15 km namen we de trein naar Lausanne. Anders zou het een dag van 38 km zijn geweest, wat te zwaar zou zijn, en het was sowieso veel door de stad.

We kamperen op een camping aan het meer van Genève (Lac Léman).

Morgen (zaterdag) hebben we hier een rustdag. Hopelijk krijgen we de kans om wat van de oude stad te zien. Er wordt wel regen voorspeld.

/ English /

Day 22, 27 Jul: 22.9 kms, 23 degrees, beautiful weather.

Les Hôpitaux Neufs - Romainmôtier

Wow, what a day! We started off with a very cold morning, crossed the border into Switzerland, walked on a real Roman road, then had a beautiful forest walk, but the highlight of the day and one of the highlights of the whole trip so far (for me) was seeing the Alps.

It was a cold night. We woke up at 6am with a reported temperature of 8.8 degrees. And we felt it during the night too. We had both put on an extra layer at some point. With all our lightweight gear, we were not really counting on a night like this at this time of the year. But it turned out to be a beautiful day so after still a cold breakfast we warmed up nicely.

We left around 8am and walked 6.5 kms to reach the border with Switzerland. Our crossing was on a small footpath and no border checking here.

It was quite a special moment to get into Switzerland. A real milestone.

There was a sign at the border explaining that the border here was agreed on in the 16th century as a division between the Catholics (on the French side) and the Reformed (on the Swiss side). So a separation by religion!

The first part in Switzerland was past a few small villages and fields. And then we came to a small section of still original Roman road. This is off the track, but we wanted to explore it. The whole Roman road section is maybe only 250m. But it is amazing that this still exists.

I assume it was better at the time. It was very narrow, only a meter wide. What we think are the drains on each side are still very visible. The path we walked on went next to it. You don’t want to walk on that road now! (Also see photo album.)

Not long after this, we left de villages and fields behind us to descend to the

Orbe river. This river has carved itself through the rocks of the Jura and it is a beautiful river. The track followed the river a bit higher up, with almost all the time steep rock cliffs going down to the river. And it was all in the forest. It also had 5 tunnels (see photo album).

We had decided the night before to take a big shortcut, cutting out about 8 kms. This took us uphill again and onto a plateau. The path brought us to Bretonnières, and just before that we had this most amazing view of the Alps. Of course with my camera, the photos can only give you an idea. Here is one, look for a few more in the photo album for this section.

It was of an overpowering beauty. It was a very clear day and these mountains were so clearly visible that it felt like we saw all of the Alps (which we did not, obviously). Very visible, very impressive.

We are fairly sure that the one in the photo on the right with lots of snow on it is the Mont Blanc and the one with lots of snow on the left is the Matterhorn. We will go over the Great St Bernhard Pass that lies between these giants.

We are staying on the campground in the lovely village of Romainmôtier tonight. There is a very old abbey here, originally from the 500’s but rebuilt since then. Still a 1,000 year old church. Very nice to see. A very old, simple place of prayer and quietness.

They also have a little grocery shop there, but it closed at 3pm. That meant we were too late to buy ingredients for dinner there. We had to settle for the camp shop instead, which had a rather limited choice. It meant we ended up with a fairly primitive meal of a can of ravioli and 4 eggs. Good walking food though!

Day 23, 27 Jul: 24.9 kms, 26 degrees, warm

Romainmôtier - Vufflens-la-Ville (train to Lausanne) - campground

Today was a bit of a standard day walking wise, nothing too much to report.

We got up early and packed up. We would buy bread on the way for breakfast. When we do that we usually have a cup of tea before we go. And while we were drinking that the sun came up and was shining through the trees around the campground.

Our walk today was mostly gently downhill or flat, except for one small part. We walked mostly over small roads, between fields. Our first stop was going to be La Sarraz, after 7 kms, where there was a bakery. We ate our breakfast there.

Then on to Cossonay, where we were hoping to be able to get a coffee. And we found a bakery that doubled as a ‘tearoom’ with coffee. We find that the villages in Switzerland are more alive than in France. There are more little shops, more cafes and just more people about.

The coffee, and everything else, is quite expensive though. We paid Euro 3.90, NZD 7.30 for a simple black coffee. Apparently Switzerland is the second most expensive country in the world, after Bermuda (https://worldpopulationreview.com/country-rankings/cost-of-living-by-country).

Some people have already suggested that we stop drinking coffee. But that is not really an option. And we would have to stop eating as well.

Cossonay, where we had our coffee, was also the only climb we had for the day, 100 - 150m up the hill. But it does have a train station, only the train goes through the flat area surrounding it before you climb up. So people arriving there on the train and getting out at the station would have to climb up the hill each time. To help with that they built this nice ‘cable car’ system, but with the cable running at the bottom of the car, pulling the car up the hill. There is another car coming down at the same time.

For the final 15 kms we took the train into Lausanne. Otherwise it would have been a 38 kms day, which would have been too hard, and it was a lot of city walk anyway.

We are staying at a campground at Lake Geneva (Lac Léman).

Tomorrow (Saturday) we will have a rest day here. Hopefully we get a chance to see some of the old city. There is rain in the forecast though.

Day 20 - 21: Mouthier-Haute-Pierre - Les Hôpitaux Neufs

(Nederlands verder naar beneden)

First of all I would like to thank all of you who leave a comment. We enjoy reading them.

There are also a few people who have asked how my ankle is doing. Most of you will know I broke my leg in January. The fracture in the bone was caused by a strong twist of the ankle. This also caused the whole ankle joint to be stretched and to help heal that two screws were inserted in the joint. The fracture higher up would heal on its own. The screws came out a few weeks before we left for Europe. But of course it was uncertain how the walking would go.

I can tell you it goes very well. I have no pain or swelling in my ankle at all. And I am obviously very happy about that and also thankful for the good care I received in the hospital and the after care.

Dag 20, 25 jul: 31.2kms, 18 degrees, cooler weather, some rain.

Mouthier-Haute-Pierre - Pontarlier

Today was a special day, in multiple ways. We had thought this was going to be a day of 26.5kms, but when we looked up the detail the evening before, we found that because of a safety issue on the official track, there was a deviation. Details were not described, so we did not know where it would go or if it was longer. As you can see, this deviation added almost 5kms to our day, making it the longest one so far. But also, instead of going through the valley of the river Loue, it went up the mountains and because of that we also climbed 1,375m (including all ups and downs) instead of 1,019 in our guidebook.

That made it an really big day and surprisingly enough we managed well. It may well be because the first half of the day was so impressive.

The deviation started after about 2kms into our walk. And it started climbing straight away. It wasn’t very well signposted and because we did not have this in our guidebook or in the app on our phone, we ask a few of the locals where to go. The last one pointed us onto a small forest track and after a few hints of taking a left, right etc somewhere, we were on our way. No track markers in sight. We followed where we were on Google maps and new roughly which direction we wanted to go. This went on for a while, and still no sign of the official de deviation anywhere. We felt we would be better off going for the nearest road and then just follow the road in the right direction. And then, a miracle. Just before we got to the road, we found the deviation again. We decided to follow it again, and from that point on it was well marked.

The track so far had been beautiful in the forest. Like we were in our local mountain range in NZ.

After a while we came to a very special viewpoint (Renédale). This photo make give you an idea, but it does not do it justice. The viewpoint is at 738m high. And you look down into the valley of the Loue river. The Jura mountains are very beautiful.

The deviation ended close to a famous spot, the source of the Loue.

An enormous amount of water comes out of the rocks. I have not been able to find out how many m3 per second, but it is a lot. And apparently it really comes out of the rocks below just at this point. There also was a restaurant there, so we had a nice coffee with apple pie.

From there we had a more normal walk to Pontarlier. We had rain on the way, but luckily this had stopped by the time we had to put up the tent. We went out for dinner. After all that effort we didn’t feel like cooking anymore.

Because we had such a long day, and with all the climbing, we did a large number of steps today:

Elly: 51,971 steps

Gerard: 51,236 steps

Day 21, 26 Jul: 24.2 kms, 18 degrees, fairly cold and rainy in the morning.

We woke up with rain. It has been raining on and off the last few days, mostly from thunderstorms. But today it was just rain. We had planned for a short day, 18kms, and ordered bread at the campground which would come at 8am.

We looked at a few weather forecasts and they said the rain would stop at 9am. We decided to wait it out, have a leisurely breakfast and then pack up the tent when it was dry. And so we did.

We had been reading about a change in the route in this area, but again no idea where exactly it would go and what the distance would then be. It looked like we had the new route in our phone app. That turned out not to be the case. It deviated quite a lot again and made it substantially longer. If we had followed the whole new route it would have been a day of 27km instead of 18.

We did follow the official new route for the first half. The bonus of that was that we were treated to some amazing forest and views again.

In this photo you can see the village of La-Cluse-et-Mijoux in the valley, with the Fort de Joux on the right. This fort is from the 10th century. If you look carefully you can see another fort on the hill on the right, the Fort de Mahler. That is from the 19th century.

We continued on for a while and had more very nice views. Our highest point for the day, and for the Via Francigena so far, was a viewpoint at 1,175m.

For the second half of the day we decided not to follow the new route anymore. But take the direct route instead. That saved us 2.5kms.

We are at the campground again. But it is a cold evening. I think I will finish adding in the photos inside the sleeping bag.

It is our last night in France. Switzerland tomorrow.

/ Nederlands /

Allereerst wil ik iedereen bedanken die een reactie achterlaat. We vinden het leuk om ze te lezen.

Er zijn ook een paar mensen die hebben gevraagd hoe het met mijn enkel gaat. De meesten van jullie weten dat ik in januari mijn been heb gebroken. De breuk in het bot werd veroorzaakt door een sterke verdraaiing van de enkel. Hierdoor werd ook het hele enkelgewricht uitgerekt en om de enkel te helpen genezen werden er twee schroeven in het gewricht gezet. De breuk hogerop zou vanzelf genezen. De schroeven zijn er weer uitgehaald een paar weken voordat we naar Nederland kwamen. Maar het was natuurlijk onzeker hoe het lopen zou gaan.

Ik kan je vertellen dat het heel goed gaat. Ik heb helemaal geen pijn of zwelling in mijn enkel. En daar ben ik natuurlijk heel blij mee en ook dankbaar voor de goede zorg die ik in het ziekenhuis en daarna heb gekregen.

Dag 20, 25 juli: 31,2 km, 18 graden, koeler weer, wat regen.

Mouthier-Haute-Pierre - Pontarlier

Vandaag was een speciale dag, in meerdere opzichten. We hadden gedacht dat dit een dag van 26,5 km zou worden, maar toen we de avond ervoor de details opzochten, bleek dat er vanwege een veiligheidsprobleem op het officiële pad een omleiding was. De details waren niet beschreven, dus we wisten niet waar het heen zou gaan en of het langer was. Zoals je kunt zien aan het echte aantal kilometers voor vandaag, voegde deze omleiding bijna 5 km toe aan onze dag, waardoor het de langste tot nu toe was. Maar ook, in plaats van door de vallei van de rivier de Loue, ging het pad nu de bergen in en daardoor klommen we ook 1.375m (inclusief alle stijgingen en dalingen) in plaats van de 1.019 in onze reisgids.

Dat maakte het echt een pittige dag en verrassend genoeg lukte het ons goed. Dat komt misschien omdat de eerste helft van de dag zo indrukwekkend was. Hierdoor waren we positief afgeleid.

De omleiding begon na ongeveer 2 kilometer van onze wandeling. En het begon meteen te klimmen. Het was niet erg goed aangegeven en omdat we de details niet in onze reisgids of in de app op onze telefoon hadden staan, vroegen we een paar locals waar we heen moesten. De laatste wees ons op een klein bospad en na een paar aanwijzingen om ergens linksaf, rechtsaf etc. te gaan, waren we op weg. Geen markering te zien. We volgden waar we waren op Google maps en wisten ongeveer welke richting we op wilden. Dit ging een tijdje zo door en nog steeds was de officiële omleiding nergens te zien. We hadden het gevoel dat we beter naar de dichtstbijzijnde weg konden gaan en dan gewoon de weg in de goede richting volgen. En toen, een wonder. Vlak voordat we bij de weg kwamen, vonden we de omleiding weer. We besloten hem weer te volgen en vanaf dat punt was hij goed gemarkeerd.

Het pad tot nu toe was prachtig geweest in het bos. Alsof we in de bergen in NZ waren.

Na een tijdje kwamen we bij een heel bijzonder uitzichtpunt (Renédale). Deze foto geeft je een idee, maar doet het geen recht. Het uitzichtpunt ligt op 738m hoogte. En je kijkt naar beneden in de vallei van de rivier de Loue. Het Juragebergte is erg mooi.

De omleiding eindigde vlakbij een beroemde plek, de bron van de Loue.

Er komt een enorme hoeveelheid water uit de rotsen. Ik heb niet kunnen achterhalen hoeveel m3 per seconde, maar het is veel. En blijkbaar komt het precies op dit punt echt uit de rotsen eronder. Er was daar ook een restaurant, dus we hebben een lekkere koffie gedronkenmet appeltaart.

Vanaf daar hadden we een meer normale wandeling naar Pontarlier. Onderweg hadden we regen, maar gelukkig was dat opgehouden tegen de tijd dat we de tent moesten opzetten. We zijn uit gaan eten. Na al die moeite hadden we geen zin meer om te koken.

Omdat we zo'n lange dag hadden, en met al het klimmen, waarbij we kleinere stappen nemen, hebben we vandaag een groot aantal stappen gedaan:

Elly: 51.971 stappen

Gerard: 51.236 stappen

Dag 21, 26 jul: 24,2 km, 18 graden, vrij koud en regenachtig in de ochtend.

We werden wakker met regen. Het heeft de afgelopen dagen af en toe geregend, meestal met onweer. Maar vandaag was het alleen maar regen. We hadden een korte dag gepland, 18 kilometer, en brood besteld op de camping dat om 8 uur 's ochtends zou komen.

We keken naar wat weerberichten en vonden er een paar die zeiden dat de regen om 9 uur zou stoppen. We besloten het af te wachten, rustig te ontbijten en de tent in te pakken als het droog was. En dat deden we.

We hadden gelezen over een verandering in de route in dit gebied, maar opnieuw geen idee waar die precies heen zou gaan en wat de afstand zou zijn. Het leek erop dat we de nieuwe route in onze telefoon-app hadden staan. Dat bleek niet het geval. Het week weer behoorlijk af en maakte het aanzienlijk langer. Als we de hele nieuwe route hadden gevolgd zou het een dag van 27 km zijn geweest in plaats van 18 km.

Voor het eerste deel hebben we wel de officiële nieuwe route gevolgd. De bonus daarvan was dat we weer werden getrakteerd op prachtige bossen en uitzichten.

Op deze foto zie je het dorp La-Cluse-et-Mijoux in de vallei, met rechts het Fort de Joux. Dit fort dateert uit de 10e eeuw. Als je goed kijkt zie je rechts op de heuvel nog een fort, het Fort de Mahler. Dat is uit de 19e eeuw.

We liepennog een tijdje door en hadden nog meer mooie uitzichten. Ons hoogste punt voor vandaag, en voor de Via Francigena tot nu toe, was een uitzichtpunt op 1.175m.

Voor de tweede helft van de dag besloten we niet meer de nieuwe route te volgen. In plaats daarvan namen we de directe route. Dat scheelde 2,5 km.

We zijn weer op de camping. Maar het is een koude avond. Ik denk dat ik de foto's in de slaapzak nog ga toevoegen.

Het is onze laatste nacht in Frankrijk. Morgen Zwitserland.

Day 17 - 19: Besançon - Mouthier-Haute-Pierre

(English further down)

Dag 17, 22 jul: Rustdag in Besançon

Ik ga niet te veel schrijven over vandaag. Ik heb wel wat foto's geplaatst. De ochtend hebben we besteed aan de was en andere klusjes. Na de lunch zijn we de Citadel gaan bezoeken. Dit is het enorme fort dat op de Mont Saint-Etienne is gebouwd om Besançon te beschermen. Het werd gebouwd tussen 1678 - 1711, volgens de plannen van de architect Vauban. Er wordt gezegd dat het een van de grote meesterwerken van de militaire architectuur is. De heuvel waarop het ligt heeft steile rotsachtige kliffen en het fort is zo ontworpen dat het erbij past. We liepen op de hoge buitenmuren, 15-20m hoog en 5-6m dik (aan de onderkant). Van daaruit heb je een prachtig uitzicht over de stad en de omgeving.

Link: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Citadel_of_Besançon.

Hopelijk is dit genoeg informatie om de foto's te interpreteren.

s Avonds hebben we samen met onze Italiaanse medepelgrims in een restaurant gegeten. Dat was gezellig. We gaan de komende 7-8 dagen veel kamperen, dus misschien zien we ze niet zo vaak meer.

Dag 18: 23 jul, 30,1 km, 23-25 graden, heerlijk koel weer

Besançon - Ornands

Al snel na het verlaten van Besançon begonnen we te klimmen naar het hoogste punt bij La Chapelle de Buis, dat zowel een dorp als een kapel is. Het hoogste punt, net buiten het dorp, ligt op ongeveer 500 meter hoogte, een klim van 250 meter. Het was een prachtige boswandeling, met een aantal geweldige uitzichten terug naar Besançon en de citadel. En met het koelere weer was het heerlijk wandelen.

Op het hoogste punt stond een oud fort, dat nu is omgebouwd tot zowel een monument voor de bevrijding van het gebied door de geallieerden in 1944 als een dankbetuiging voor het feit dat het gebied niet werd geraakt door bombardementen. Het standbeeld is van Maria.

Eronder bevindt zich een ondergrondse kerk, gewijd aan de Franciscaanse orde. Het monument en de kerk werden in 1949 gebouwd.

Van hieruit namen we al snel een afsnijder van 9 km om 8,5 km van onze anders erg lange dag te besparen en klommen vervolgens naar het hoogste punt van de dag, en onze wandeling tot nu toe: 562m.

Na de afdaling kwamen we bij pad een dat bovenop een oude spoorlijn is gebouwd. Dat volgden we voor een paar kilometers.

De spoorlijn lag in de vallei van de rivier de Brême. Deze rivier mondt uit in de Loue vlakbij Ornans. Zowel de Brême als de Loue hebben een diepe vallei uitgesneden in de rotsen van de bergen. Het is erg mooi. Nu we in de bergen zijn, is de omgeving een stuk mooier geworden om in te wandelen met geweldige uitzichten en indrukwekkende rotswanden.

We bereikten de camping, 1,5 km voorbij Ornans, rond 15.30 uur. Het meisje bij de receptie liet ons eerst behoorlijk schrikken door te zeggen dat het vol was, nadat ze 5 minuten naar haar scherm had gekeken. Maar toen vertelde de manager ons dat ze op de verkeerde dag had gekeken en vond ze toch een plekje voor ons. Er waren veel Nederlandse gezinnen op deze camping. Het staat waarschijnlijk in een Nederlandse campinggids. Er is daar veel te doen voor gezinnen, dus dat is logisch.

Dag 19, 24 jul:12,3km; 18-19 graden, koel, regenachtig.

Ornans - Mouthier-Haute-Pierre

We hebben vannacht een paar indrukwekkende onweersbuien gehad. Gelukkig viel er niet veel regen. We zijn rond 7 uur opgestaan, net na nog een bui, zodat we de tent konden inpakken terwijl het droog was. Brood werd op de camping pas om 8:30 geleverd en we hadden brood besteld, omdat we wisten dat we toch maar een korte dag hadden. Terwijl we wachtten, kletsten we even met een Franse wandelaar die ook wachtte, en die van Bretagne naar de Vogezen liep. Van waar hij woonde naar waar hij geboren was.

We gingen vandaag verder door de vallei van de Loue. Weer een heerlijke wandeling. Onderweg was een leuk winkeltje, in Vuillafans. Ze hadden zelfs brood, en je kon er koffie krijgen. Dat hebben we gedaan. Net toen we in de winkel waren, kwam er een enorme stortbui. We konden schuilen en onze koffie drinken en vrolijk verder gaan toen de bui voorbij was. Er wordt goed voor ons gezorgd?. Onderweg zijn de uitzichten prachtig.

We staan vandaag op een heel kleine camping, slechts 15 plaatsen.

We hebben vandaag maar een klein stukje gelopen, want de volgende camping morgen is 27 km van hier.

Het is ons gelukt om de tent op te zetten terwijl het droog was en daarna te schuilen terwijl de onweersbuien bleven komen. Op een gegeven moment had een Duits stel medelijden met ons en ze brachten ons thee, koekjes en een zak nootjes. Dat was geweldig en we namen het dankbaar aan. Morgen wordt er weer een dag regen voorspeld en dan weer droog weer.

/ English /

Day 17, 22 Jul: Rest day in Besançon

I am not going to write too much about today. I have put up some photos though. We spent the morning doing laundry and other chores. After lunch we went to visit the Citadel. This is the huge fortress built on Mont Saint-Etienne, to protect Besançon. It was built between 1678 - 1711, according to plans by the architect Vauban. It is said to be one of the great masterpieces of military architecture. The hill it sits on has steep rocky cliffs and the fort was designed to fit in with them. We walked on the high outer walls, 15-20m high and 5-6m thick (at the bottom). From there you have amazing views over the city and its surrounding area.

Link: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Citadel_of_Besançon.

Hopefully that will be enough information for you to interpret the photos.

In the evening we had a restaurant meal together with our Italian co-pilgrims. That was nice. We are going to be camping a lot over de next 7-8 days, so we may not see them so much anymore.

Day 18,23 Jul:30.1km, 23-25 degrees, lovely cooler weather

Besançon - Ornands

Very quickly after leaving Besançon, we started to climb towards the high point at La Chapelle de Buis, which is both a village and a chapel. The highest point, just outside the village, is around 500m altitude, a climb of 250m. It was a beautiful forest walk, with some amazing views back to Besançon and the citadel. And with the cooler weather it was nice to walk.

At the high point stood on old fort, which has now been transformed into both a monument to the liberation of the area by the allied forces in 1944 and as a thanksgiving to the fact that the area was not touched by bombardments. The statue is of Mary.

Underneath it is an underground church, dedicated to the Franciscan order. The monument and church were constructed in 1949.

From there we soon took a 9km shortcut to save 8.5kms of our otherwise very long day and then climbed to the highest point of the day, and our walk so far, 562m.

After going down we reached a track built on top of a old railway line. And followed that for several kilometres.

The railway line was in the valley of the Brême river. This river flows into the Loue river close to Ornans. Both the Brême and the Loue have cut out a deep valley in the rocks of the mountains. It is very beautiful. Now that we are in the mountains, the environment is a lot more beautiful to walk in with great views and impressive rocky cliffs.

We reached the campground, 1.5km past Ornans at around 3:30pm. The girl at the reception first gave us quite a fright by saying that it was full, after looking at her screen for 5 mins. But then we told by the manager that she had been looking at the wrong day and found us a spot anyway. There were a lot of Dutch families at this campground. It is probably mentioned in a Dutch camping guide. There is a lot to do for families there, so that makes sense.

Day 19, 24 Jul: 12.3km; 18-19 degrees, cool, rainy.

Ornans - Mouthier-Haute-Pierre

We had some rather impressive thunderstorms overnight. Luckily not at lot of rain to go with it. We got up around 7am, just after another shower, so that we could pack up the tent while it was dry. Bread delivery at the campground was only at 8:30am, and we had ordered bread, because we knew we only had a short day anyway. While we were waiting we caught up with a French walker, who was also waiting, and who was walking from Bretagne to the Vosges, from where he lived to where he was born.

We continued today through the valley of the Loue. A lovely walk again. On the way was a lovely little shop, in Vuillafans. They even had bread, and you could get a coffee. Which we did. Just while we were in the shop a huge downpour happened. We could shelter and have our coffee and continue happily on our way after it had finished. We are being looked after?. On the way the views are lovely.

We are staying at a very small campground today, 15 places only.

We did only a short walk today, because the next campground tomorrow is 27km from here.

We managed to put up the tent while it was dry and then just sheltered while the thunderstorms kept coming. At some point a German couple felt sorry for us and they brought us tea, biscuits and a bag of nuts. That was wonderful and we gratefully accepted. Tomorrow will be another day of rain in the forecast and then back to dry weather.