(Nederlands verder naar beneden)

Day 55, 29 Aug: 17.6km, 15 degrees on arrival, rain

Cassio - Ostello di Cisa

Today was a day marked by rain. We had already heard from several family members about the large amount of rain that was going to fall in the Alps these days and knew that we too would get some of it. Fortunately, we are mostly on the edges of this bad weather area here and it will hopefully not be too bad for us.

We were in no great hurry to leave, and had breakfast at the hostel first. Then packed up the last things and hit the road just before 7am. We started in the rain, but that stopped fairly soon. And for the first 10km of the route today, we had mostly showers, but also walked in our t-shirts for a while. The rest of the time it was full rain gear though: jacket and trousers.

Today was also all about climbing. We first had to go up 250m and then back down 150m to get to the town of Berceto. Then we would climb 350m again and descend 150m to get to our final destination.

This climbing and the rain did provide its own beautiful pictures. The higher cloud layer was often over the hills, but the valleys also had plenty of clouds, often in pretty patches.

After about 8km we got Berceto in sight and descended, again in a shower.

As we enter Berceto, we soon see a café, where we go inside to warm up and sit down where it’s dry, with a coffee and something sweet to go with it. It is busy inside. We are not the only ones seeking some dryness.

Opposite the café is the church. And since it is raining heavily again, we decide to take all the time we need to visit it.

This church, San Moderanno, was once part of a monastery founded here in 719. It was already located along the pilgrimage route to Rome at the time and was therefore an important site. The church was rebuilt in the 12th century and the main entrances still date from this time. As we walk in, we are again struck by how few benches there are here. We have seen that a few times now. There is a lot of empty space. The church is again very simple in its construction.

What does stand out is the crucifix behind the altar, with a lamp at the bottom, casting a large shadow on the wall behind it. A very remarkable sight.

The church has its own little museum which is also very interesting.

Unfortunately, when we exit the church, it is still raining steadily and it will continue to do so until we are close to our destination. We walk out of Berceto and start climbing again. Another 7km and 350m of climbing to go. It's a nice forest path most of the time, although the rain has made it quite muddy here and there. Because of the rain, we have little desire to stop so we walk on steadily. For the last 15 minutes, we head back down towards the hostel. This is still two km before the pass and apparently also a fair bit lower. When we are almost there, 5 minutes left to go, the rain stops and we arrive at our accommodation for the night. (The photo is from the next morning.)

Fortunately, we have been given the code for the key box, so we can get in. The hostel is a lonely building so close to the pass. There is nothing else here and there is no one around during the day either. Tonight at 5 o'clock our hostess will come for the evening to sign us in and cook for us.

The same pilgrims as last night are here again tonight. Three Brazilian friends, an Italian woman and then, of course, us.

About three hours after our arrival, the sun comes through and we can see the pass from the backyard.

The weather forecast for tomorrow is only some rain later in the afternoon. And we should be back inside by then.

We also had another milestone today. At the end of our walk to Cassio, we had walked a total of 996.1km. So that meant that after 3.9km today we had covered exactly 1,000km. That was another moment to celebrate.

At the end of today, since our start in Vitry-le-François, we have: walked 1,014.5km; covered 1,095km on the official route; and it is still 561km to Rome.

Looking at the statistic for today on Elly’s watch for climbing and descending, we find that we have climbed 763m and descended 583m. So with all that work, we ended up 180m higher today. We still have to climb 60m from here to the pass. When we cross the pass tomorrow (Passo della Cisa) we will be walking into Tuscany. And many people have already told us that is a very beautiful part of the route.

Day 56, 30 Aug: 23.1km, 22 degrees, slightly cloudy, nice weather

Ostello di Cisa - Pontremoli

Our breakfast is served at 7am, so we are up at 6.30am to pack. And indeed, at 7 someone arrives and opens the dining area and a table is already set for us. The others have left without breakfast. We are given tea and coffee. We are well looked after again.

We are out and about at a quarter to 8. And climb via the road to the pass. It's only a 60m climb over 2km, so it's not too bad. On the pass itself, there are a few buildings.

For a very long time, there used to be a hostel for pilgrims on this pass, along with a church, of course. It was "the" road for pilgrims to cross the Apennines. But at the same time it was not very safe. And so the city of Parma made a decree that people who went to live there did not have to pay taxes. The idea was that if there was permanent habitation, it would give less raids on pilgrims. And this was before the year 1271, because in that year an amendment was made to this decree, that the hostel had to be reinforced and this was assigned to the town of Berceto, through which we passed yesterday, as an action. Later, soldiers were even stationed there and this continued up to and including the 18th century. We suspect that some of the buildings are still related to this. On the pass itself, it is a huge mess, with lots of rubbish. It was the pass's annual festival last Monday, and they apparently didn't clean up much yesterday with all the rain.

From the pass, the official path goes away from the road, through a gate as an entrance to Tuscany.

But we are not going through this gate. We decided this morning to follow the advice of our hostess from last night. Who told us that due to the three days of rain they have had, the official path would be rather difficult. And that it was better to walk along the road. That goes well, because the cycle variant of the Via Francigena from the pass is on a quiet local road. And so we decide. We follow this road until near the final destination. And it turns out to be very quiet indeed. It is also almost a continuous calm descent. It is a very nice walk. And we still have beautiful views.

The weather is very nice until around noon, with light clouds and a temperature of around 20 degrees. Then it starts to turn cloudy, but the predicted thunderstorms and rain showers blow over.

We walk into Pontremoli around 1pm and arrive at our accommodation a little later. It is a former convent where 60 people can sleep, including people other than pilgrims.

We can't officially get in until 3pm. So we have lunch first. Later, when the thunderclouds become very threatening, we ring the bell anyway and someone is kind enough to let us in and register us. We have our own room, with shared shower and toilet in the corridor, for 15 euros per person. And use of the kitchen.

After a shower, we head into town to do some shopping for dinner and to try to find a hairdresser willing to give us a haircut. It's about time by now. The shopping succeeds, but not the hairdresser unfortunately. We try three. One no longer exists and at the other two we need an appointment. Alas. Maybe on the next rest day, if we can make an appointment the day before. Then as a consolation, we eat an ice cream first.

Pontremoli (meaning "vibrating bridge"), is again a very strategically located town, as it lies where 2 arms of the river Magra meet. As such, it has changed "owners" very often, being regularly (partly) destroyed and rebuilt.

There is also a cathedral, from the 17th century, and a castle, from the 11th century.

Both are visible in the photo below. The castle is very well preserved. Of course, it has changed regularly over time. Unfortunately, we don't have time to visit it, if at all possible.

Pontremoli, with the two rivers it lies on, also has many bridges. The picture below shows the bridge that is one of the five entrances to the fortified part of the town, that part where the castle stands. The original bridge is from 1219, but the current version was built from 1567 to 1569. It opens onto a city gate. We walk over it into is very nice to walk through the old town, with its old buildings and narrow roads, very nice. And it gets even better if you are actually on your way to an ice cream shop, a "gelateria".

Also in the hostel are three women from Australia. We have heard about them a few times already from other pilgrims. And we have occasionally seen them in a guestbook. They were a few days ahead of us. We found them here with one of them with het ankle in bandages. She is suffering from inflammation in her ankle. And can no longer put any weight on it. They have been here for three nights already. They want to try to take the train a little further away tomorrow and then hopefully continue walking the day after tomorrow. It sounds optimistic to us. Their flight back to Australia is on 3 October. This, of course, is also our worry a bit. That you get sick or suffer a serious injury that simply prevents you from continuing for a few days. What then? We are very grateful that we have been spared so far and pray that this may continue.

Tomorrow we have a long day. Around 30km. We are going to Aulla. That will be up early again and on time on the road!

/ Nederlands /

Dag 55, 29 aug: 17.6km, 15 graden bij aankomst, regen

Cassio - Ostello di Cisa

Vandaag was een dag gekenmerkt door regen. We hadden al van verschillende familieleden gehoord over de grote hoeveelheid regen die in de Alpen zou gaan vallen dezer dagen en wisten dat ook wij daar het een en ander van mee zouden krijgen. Gelukkig zitten wij hier vooral aan de randen van dit slecht weer gebied en zal het voor ons hopelijk niet te erg zijn.

We hadden geen grote haast om te vertrekken, en ontbeten eerst in de hostel. Daarna de laatste dingen inpakken en op pad, vlak voor 7 uur. We startten in de regen, maar dat hield al redelijk snel op. En voor de eerste 10 km van de route vandaag hadden we vooral buien, maar liepen we ook een tijdje in ons t-shirt. De rest van de tijd was het wel volledig regen pak: jas en broek.

Vandaag stond ook in het teken van klimmen. We moesten eerst 250m omhoog en daarna weer 150m naar beneden om in het stadje Berceto te komen. Daarna zouden we weer 350m klimmen en 150m afdalen om bij onze eindbestemming te komen.

Dit klimmen en de regen leverde wel zijn eigen mooie plaatjes op. De hogere wolkenlaag zat vaak boven de velden, maar in de dalen zat ook veel bewolking, vaak in fraaie flarden.

Na ongeveer 8km krijgen we Berceto in zicht en dalen af, weer in een bui.

Als we Berceto inkomen zien we al gauw een café, waar we naar binnen gaan om even op te warmen en droog te zitten, met een koffie en iets lekkers erbij. Het is er druk binnen. We zijn niet de enige die wat droogte opzoeken.

Tegenover het café is de kerk. En aangezien het intussen weer stevig aan het regenen is, besluiten we alle tijd te nemen om deze te bezoeken.

Deze kerk, San Moderanno, was ooit onderdeel van een klooster dat hier in 719 is gesticht. Het lag toen al langs de pelgrimsroute naar Rome en was daarom een belangrijke plek. De kerk werd herbouwd in de 12e eeuw en de hoofdingangen dateren nog uit deze tijd. Als we binnenlopen valt weer op hoe weinig banken hier staan. Dat hebben we nu all een paar keer gezien. Er is veel lege ruimte. De kerk is ook weer erg simpel in zijn opbouw.

Wat wel opvalt is het kruisbeeld achter het altaar, met een lamp aan de onderkant, die een grote schaduw werpt op de muur erachter. Een zeer opmerkelijk gezicht.

De kerk heeft zijn eigen museumpje wat ook erg interessant is.

Als we de kerk uitkomen regent het helaas nog gestaag en dat zal zo blijven tot we vlak bij onze bestemming zijn. We lopen Berceto uit en gaan weer klimmen. Nog 7km en 350m klimmen te gaan. Het is een mooi bospad meestal, al is het door de regen wel hier en daar behoorlijk modderig geworden. Vanwege de regen hebben we weinig zin om te stoppen en we lopen dan ook gestaag door. De laatste 15 minuten gaan we weer naar benden richting de hostel. Deze ligt nog twee km voor de pas en blijkbaar ook een redelijk stukje lager. Als we er bijna zijn, 5 minuten nog, stopt de regen en komen we bij ons verblijf voor de nacht. (De foto is van de volgende ochtend)

Gelukkig hebben we de code gekregen voor het sleutel kastje, zodat we er in kunnen. De hostel is een eenzaam gebouw zo vlak bij de pas. Er is hier verder niets en er is overdag ook niemand aanwezig. Vanavond om 5 uur komt onze gastvrouw voor de avond om ons in te schrijven en voor ons te koken.

Dezelfde pelgrims als afgelopen avond zijn hier vanavond ook weer. Drie Braziliaanse vrienden, een Italiaanse vrouw en dan natuurlijk wijzelf.

Een uur of drie na onze aankomst komt zelfs de zon door en kunnen we vanuit de achtertuin de pas zien liggen.

De weersverwachting voor morgen is alleen wat regen later in de middag. En dan zouden we alweer binnen moeten zijn.

We hadden ook weer een mijlpaal vandaag. Aan het eind van onze wandeling naar Cassio hadden we in totaal 996,1km gelopen. Dat betekende dus dat we vandaag na 3,9km precies 1.000km hadden afgelegd. Dat was wel weer even een moment om te vieren.

Aan het eind van vandaag hebben we sinds onze start in Vitry-le-François: 1.014,5km gelopen; op de officiële route 1.095km afgelegd; en is het nog 561km naar Rome.

Als we de statistiek voor vandaag kijken op Elly d’r horloge voor het klimmen en dalen, blijkt dat we 763m zijn geklommen en 583m afgedaald. Met al dat werk zijn we dus 180m hoger uitgekomen vandaag. We moeten van hier nog 60m klimmen naar de pas. Als we morgen de pas overgaan (Passo della Cisa) lopen we Toscane binnen. En veel mensen hebben ons al verteld dat dat een erg mooi stuk is van de route.

Dag 56, 30 aug: 23.1km, 22 graden, licht bewolkt, lekker weer

Ostello di Cisa - Pontremoli

Ons ontbijt wordt geserveerd om 7 uur, dus we zijn om half 7 op om in te pakken. En inderdaad, om 7 uur komt er iemand aanrijden die het eetgedeelte openmaakt en er staat al een tafeltje voor ons gedekt. De anderen zijn zonder ontbijt vertrokken. We krijgen thee en koffie. Er wordt weer goed voor ons gezorgd.

We zijn om kwart voor 8 op pad. En klimmen via de weg naar de pas. Het is maar een klim van 60m over 2km, dus dat valt reuze mee. Op de pas zelf blijken een paar gebouwen te staan.

Op deze pas heeft erg lang een hostel gestaan voor pelgrims, met erbij natuurlijk een kerk. Het was “de” weg voor pelgrims om de Apennijnen over te komen. Maar het was tegelijkertijd niet erg veilig. En daarom maakte de stad Parma een decreet dat mensen die daar gingen wonen, geen belasting hoefden te betalen. Het idee was dat als er een permanente bewoning was, dit minder overvallen zou geven op pelgrims. En dit was vóór het jaar 1271, want in dat jaar werd er een wijziging gemaakt op dit decreet, dat het hostel versterkt beveiligd moest worden en dit werd aan de stad Berceto, waar we gisteren doorheen kwamen, toegewezen als actie. Later werden er zelfs soldaten gestationeerd en dit heeft nog geduurd tot en met de 18e eeuw. We vermoeden dat sommige van de gebouwen hier nog mee te maken hebben. Op de pas zelf is het een enorme bende, met veel afval. Het was afgelopen maandag het jaarlijkse feest van de pas, en ze hebben gisteren met al de regen blijkbaar nog niet veel opgeruimd.

Vanaf de pas gaat het officiële pad van de weg af, door een poort als toegang naar Toscane.

Maar wij gaan deze poort niet door. We besloten vanmorgen het advies van onze gastvrouw van gisteravond op te volgen. Die vertelde dat het officiële pad, door de drie dagen regen die ze gehad hebben, erg lastig zou zijn. En dat het beter was over de weg te lopen. Dat gaat goed, omdat de fiets variant van de Via Francigena vanaf de pas over een rustige locale weg gaat. En dat doen we dus. We volgen deze weg tot vlakbij de eindbestemming. En hij blijkt inderdaad erg rustig te zijn. Het is ook bijna een continue kalme afdaling. Dat loopt dus erg lekker. En we hebben nog steeds fraaie uitzichten.

Het is tot een uur of 12 erg lekker weer, met lichte bewolking en een temperatuur van rond de 20 graden. Daarna begint het te betrekken, maar de voorspelde onweer en regenbuien waaien over.

We lopen rond 13 uur Pontremoli binnen en zijn even later bij onze accommodatie. Het is een voormalig nonnenklooster waar 60 mensen kunnen slapen, ook anderen dan pelgrims.

We kunnen er officieel pas om 15 uur in. We lunchen dus eerst maar. Als de onweerswolken later erg dreigend worden, bellen we toch maar aan en is er iemand zo vriendelijk om ons binnen te laten en te registreren. We hebben een eigen kamer, met gedeelde douche en toilet op de gang, voor 15 euro per persoon. En gebruik van de keuken.

Na een douche gaan we de stad in om boodschappen te doen voor het avondeten en om te proberen een kapper te vinden die ons wil knippen. Het wordt onderhand tijd. De boodschappen lukken wel, maar de kapper helaas niet. We proberen er drie. Eentje bestaat niet meer en bij de andere twee hebben we een afspraak nodig. Helaas. Misschien op de volgende rustdag, als we de dag ervoor een afspraak kunnen maken. Dan als troost maar eerst een ijsje eten.

Pontremoli (wat “trillende brug” betekent), is weer een erg strategisch gelegen stad, omdat het ligt op de plek waar 2 armen van de rivier de Magra samenkomen. Het is dan ook erg vaak van “eigenaar” veranderd, en regelmatig (deels) verwoest en weer opgebouwd.

Er is ook een kathedraal, uit de 17e eeuw, en een kasteel, uit de 11e eeuw.

Beide zijn zichtbaar op de foto hieronder. Het kasteel is erg goed bewaard gebleven. Het is uiteraard wel regelmatig veranderd over de tijd heen. We hebben helaas geen tijd om het bezoeken, als dat al mogelijk is.

Pontremoli heeft, met de twee rivieren waar het aan ligt, ook veel bruggen. Op de foto hieronder zie je de brug die één van de vijf toegangen is tot het versterkte deel van de stad, dat deel waar het kasteel staat. De oorspronkelijke brug is van 1219, maar de huidige versie is gebouwd van 1567 tot 1569. Hij komt uit op een stadspoort. We lopen over de brug de oude stad binnen, met zijn oude gebouwen en smalle wegen. Erg fraai. En het wordt nog beter als je eigenlijk op weg bent naar een ijsjes winkel, een “gelateria”.

In het hostel zijn ook drie vrouwen uit Australië. We hebben al een paar keer over hen gehoord van andere pelgrims. En we hebben hen zo nu en dan in een gastenboek zien staan. Zij liepen een paar dagen voor op ons. We vonden ze hier met een van hen met haar enkel in het verband. Ze heeft last van een ontsteking in haar enkel. En kan er geen gewicht meer op zetten. Ze zijn al drie nachten hier. Ze willen proberen om morgen de trein te nemen een stukje verderop en dan hopelijk overmorgen weer verder te lopen. Het klinkt ons optimistisch in de oren. Hun vlucht terug naar Australië is op 3 oktober. Dit is natuurlijk ook ons schrikbeeld een beetje. Dat je ziek wordt of een ernstige blessure krijgt waardoor je gewoon een aantal dagen niet verder kunt. Wat dan? We zijn erg dankbaar dat dit ons zover bespaard is gebleven en bidden dat dit zo mag blijven.

Morgen hebben we een lange dag. Tegen de 30km. We gaan naar Aulla. Dat wordt weer vroeg op en op tijd op weg!